Doku Desteği
Rezidüel kret, proteze destek ve streslere direnç gösterebilecek özellikte olduğunda, tüm dokularda yükü eşit olarak dağıtır; böylece hastanın ağız sağlığı daha iyi korunur. Doku desteğinin değerlendirilmesi için aşağıdaki kriterler dikkate alınır:
• Rezidüel kretin uzunluğu,
• Rezidüel kretin konturu,
• Destek kemik yapısı,
• Mukozanın kalitesi.
Rezidüel Kretin Uzunluğu
Dişsiz sahanın uzunluğu, protezin desteklenmesinde önemli etkiye sahiptir. Dişsiz boşluğun uzunluğu arttıkça, protez kaidesinin doku desteği artacaktır (Şekil 1-23). Dişsiz sahanın destek dişe yakın bölgesi, primer olarak bu diş tarafından desteklenir. Destek dişten uzaklaştıkça, serbest sonlu protez kaidesi için destek, dişsiz kretten elde edilir.
Şekil 1-23. (A) Rezidüel kretin uzunluğu. (B) Düz kret: iyi destek, zayıf stabilizasyon. (C) İnce ve bıçak sırtı şeklindeki kret: zayıf destek, zayıf stabilizasyon. (D) Kret üzerindeki hareketli mukoza: zayıf destek, zayıf stabilizasyon. |
Rezidüel Kretin Konturu
Rezidüel kretlerin konturu da bölümlü protezin fonksiyonu ile oluşan kuvvetlerin dağıtılmasında önemli rol oynar (Şekil 1-23). Geniş ve iyi şekillenmiş kretler ince, küçük ve bıçak sırtı şeklindeki kretlere göre daha fazla miktarda stres absorbe eder. Paralel kenarlı, geniş kretler protezin lateral kuvvetlere karşı stabilizasyonuna yardımcı olan, daha uzun protez kenarlarına sahip protez kaidesi oluşturulmasına olanak sağlar.
Destek Kemik Yapısı
Protez altında yer alan rezidüel kretin kalitesinin desteklik açısından önemli bir etkisi vardır. Bazı spesifik bölgelerdeki kortikal kemik eksikliği, rezidüel kemiğin streslere olan cevabını
zayıflatır. Radyografik tetkikler, kemiğin okluzal kuvvetlere karşı oluşan cevabı ve serbest sonlu kaidenin hareketleri hakkında bir indeks oluşturma şansı sağlar. Ayrıca kemiğin var
olan veya yeni bir protezde destek olarak nasıl davranacağı konusunda da yardımcı olur.
Mukozanın Kalitesi
Kret üzerindeki mukozanın kalınlığı ve protez kaidesi tarafından kaplanan toplam kret alanı kuvvet miktarını etkiler. Rezidüel kreti kaplayan mukozanın da destek açısından önemli bir
rolü vardır. Rezidüel kreti kaplayan mukoperiostun bazı bölgeleri sıkı ve hareketsiz iken bazı bölgeleri hareketli yapıdadır. Yumuşak, ince ve hareketli dokular proteze çok az miktarda vertikal destek sağlarken, protez kaidesinin lateral stabilizasyonuna katkıda bulunamaz (Şekil 1-23).
Alt çenede destek doku bölgeleri (Şekil 1-24):
• Bukkal düzlük bölgesi (primer destek),
• Retromolar üçgen bölgesi (doku yoğunluğuna bağlı olarak primer veya sekonder destek),
• Rezidüel kretin eğimleri (sekonder destek).
Üst çenede destek doku bölgeleri (Şekil 1-25):
• Posterior rezidüel kretin tepesi (primer destek),
• Rezidüel kretin eğimleri (sekonder destek),
• Sert damağın horizontal parçaları (primer destek).
Şekil 1-24. Alt çenede HBP için destek doku bölgeleri (A) Bukkal düzlük (primer destek). (B) Retromolar yastık (bölgedeki doku yoğunluğuna göre primer veya sekonder destek). (C) Rezidüel kretin eğimleri (sekonder destek). |
Şekil 1-25. Üst çenede HBP için destek doku bölgeleri (A) Posterior rezidüel kret alanları (kret tepeleri: primer destek, kret eğimleri: sekonder destek). (B) Sert damağın horizontal parçaları (primer destek). |
Üst çenede destek doku bölgeleri (Şekil 1-25):
• Posterior rezidüel kretin tepesi (primer destek),
• Rezidüel kretin eğimleri (sekonder destek),
• Sert damağın horizontal parçaları (primer destek).