Ana Model Üzerinde Yapılan Analiz

Teşhis modeli üzerinde planlanan ağız hazırlığını takiben elde edilen ana model, yeni bir model gibi analiz edilmelidir; ancak önceden hazırlanmış olan rehber düzlemler modelin “anteroposterior” yönde doğru bir şekilde konumlandırılmasına yardımcı olur.

Modelin “lateral” eğimi, planlanan kroşe şekli ile ilişkili olarak tüm primer destek dişler üzerinde eşit tutucu alan oluşturan pozisyondur. Destek dişler üzerinde eşit tutucu alanlar oluşturulmasına karar verilirken, serbest sonlu vakaları destekleyen dişler üzerinde esnekliği arttıracak olan durumlar göz önünde tutulmalıdır. Destek dişler için gereken kroşelerde eşit uzunluk, çap, şekil ve materyal kullanıldığı zaman andırkatın derecesi eşitlenir; aksi halde vakanın gerektirdiği değişiklikler model eğimine yansıtılmalıdır.

Ağız hazırlığı esnasında, aşırı miktardaki engellemeler giderilmiş olacaktır. Rehber düzlemler ve dengeli tutuculuk için giriş yolunun belirlenmesini takiben, geriye kalan az miktardaki engel bölgeleri doldurma işlemiyle düzeltilir.

Yapılan ağız hazırlığı istenen sonuca ulaşmamış olduğunda, ağız hazırlığı tekrarlandıktan sonra yeni bir ölçü alınır veya modelin eğimi hafif miktarda değiştirilerek giriş yolu uyumlandırılmaya çalışılır.

Doldurma işlemi protezin yerleştirilmesi ve çıkarılması esnasında sadece rijit kısımlarının geçeceği alanları değil;

• Hastanın rahatlığı için gereken alanları,
• Kroşelerin yerleştirileceği kenarları,
• Doku yaralanmalarını önlemek için bağlayıcılar altındaki rahatlatılacak alanları ve
• Protez kaidesinin daha sonra metal alt yapıya bağlanması için oluşturulan rahatlatma bölgelerini de içerir.

Doldurma materyalleri mum ve kilin karışımından oluşur; sert inley mumları da bu amaçla kullanılabilir. Mumla doldurduktan sonra yapılan kazıma işlemini kolaylaştırmak için, analizörün bıçağı hafifçe ısıtılabilir.

Rehber düzlem yüzeylerinin servikali ile major ve minör bağlayıcıların geçeceği tüm andırkat alanları üzerinde paralelleştirilmiş doldurma işleminin yapılması gerekir. Hastanın rahatlığı veya dublikasyon işleminin kolaylaştırılması için gereken diğer andırkat alanları modelaj mumuyla bloke edilebilir. Bu bölgeler, protez planlamasında yer almayan labial yüzeyler ve labial andırkatlar ile protez dışında kalan sublingual ve distolingual alanlardır. Bu alanların giriş yoluyla ilişkisi olmadığından, model analizörünün kullanımını gerektirmezler.

Doldurma işlemi, uygulandığı bölgeler açısından farklılık gösterir:

Şekillendirilmiş doldurma işlemi, kroşe kollarını oluşturan mum modellerin veya plastiklerin yerleştirilmesi için bukkal ve lingual yüzeylerde uygulanır.

Paralelleştirilmiş doldurma işlemi uygulanan bölgeler;

• Rehber düzlem olarak kullanılan proksimal diş yüzeyleri,
• Minör bağlayıcıların alt kısımları,
• Rijit bağlayıcıların geçeceği andırkat bölgeleri,
• Bar kroşe kollarının uç kısımlarının geçeceği andırkat bölgeleri,
• Minör bağlayıcılar veya lingual plak ile kaplanacak olan derin interproksimal boşluklar,
• Bar kroşe kollarının gingival marjine denk gelen yüzeylerinin alt kısımlarıdır.

Kuramsal doldurma işlemi uygulanan bölgeler;

• Tüm gingival marjinler,
• Metal alt yapı planlamasında yer alan alanların altından başlayan aşırı doku dırkatları,
• Metal alt yapının distalinde kalan doku andırkatları,
• Protez planlamasında yer almayan labial ve bukkal diş ve doku andırkatlarıdır.

Doldurma ve rölyef işlemleri arasındaki farkın iyi anlaşılması gerekir. “Rölyef” işlemi; doldurma sonrasında, protezin yerleştirilmesi veya kullanımı sırasında, dokuların zedelenmemesi istenilen bölgelerdeki basıncın hafifletilmesidir. Ör; lingual barın yerleştirilmesine engel olacak doku andırkatları doldurma materyaliyle doldurulduktan sonra, giriş yoluna paralel olacak şekilde kazınır. Bu durum tek başına, doku yaralanmalarını önlemek için rölyef yapılmasını gerektirmez. Ancak bağlayıcının konumu, alveoler kretin eğimi ve protez rotasyonunun miktarına bağlı olarak, doldurma işlemine ilaveten, farklı kalınlıklarda rölyef yapılabilir. Lingual alveoler kretin aşağı ve posterior yönde eğimli olması, protezin arka bölümüne yük uygulandığında, lingual bölgede rahatsızlık oluşturmayabilir. Böyle vakalarda lingual barın alt yüzeyinin iyi bir şekilde cilalanması doku yaralanmalarını önler (Şekil 7-15).

Protezin yapım aşamalarında, bir sonraki protez materyaline yer temin etmek amacıyla da rölyef işlemi yapılır.
Rölyef işlemi uygulanan bölgeler;

• Lingual barların altı veya gingival marjinin açılması istenen bölgelere uygulanan, ngual plakların bar kısımları,
• Mandibular kretlerin lingualinde ve aşırı çıkıntılı palatal median rafelerde sıklıkla rülen sert alanların üzerindeki ince mukozaya temas edecek olan major bağlayıcıların altı,
• Akrilik rezin kaidelerin tutunması için, kret üzerinde yer alan metal alt yapı uzantılarının (minör bağlayıcı) alt kısımlarıdır.