Okluzal Tırnaklar

Birleşik bir destek oluşturmak ve okluzal düzleme göre okluzal anatomiyi restore etmek için, sıklıkla iki veya daha fazla molar veya premolar dişin meziookluzal veya distookluzalinde uzanan tırnak tipleridir (Şekil 2-3).

Tırnak destek dişin sadece bir tarafında yer aldığında, okluzal yükün büyük bir kısmı­nı bu tarafa iletir ve dişin devrilmesine sebep olabilir. Okluzal dizimin dışına çıkan dişlerde bu durum avantaj sağlar. Okluzal çatışma yaratan bölgelerin varlığında, tırnağın dişin proksimalinden başka bir yüzünde kullanımı gerekebilir (Şekil 2-4).

Rotasyona uğramış bir dişin kroşelenmesi gerektiğinde, öncelikle destek dişin ark üze­rindeki konumunu düzeltecek bir kron restorasyonunun yapılması tercih edilir. Ancak herhangi bir nedenle destek diş restore edilemeyeceğinde, kroşeleme için aksiyal yüzeylerini değiştirip, okluzal tırnağı mezial veya distal fossa yerine bukkal veya lingual bölgesinde kullanmak mümkün olabilir. Tırnağın bu bölgelere yer­leştirilmesi pratik olmadığında ise uygun bir yuva hazırlanarak, destek dişin herhangi bir böl­gesi bu amaçla kullanılabilir.
Okluzal tırnak, uygun okluzal konuma kadar süremeyen dişlerde ve aşınma nedeniyle vertikal boyut kaybı olan durumlarda okluzyonu restore eder.
Geriye kalan dişlerin korunması için, kuvvetlerin dişin uzun aksı ve periodontal ligamentin yönü boyunca iletilmesi gerekir. Diş destekli bir vakada bunu gerçekleştirmek için tırnak des­tek dişin en az merkezine kadar uzanmalıdır. Tırnağın destek dişin ortasına kadar uzatılması sayesinde, kuvvet her iki köke ve her iki taraftaki periodontal ligamente ve oradan da kemiğe, eşit derecede iletilir; ki bu en avantajlı kuvvet iletim şeklidir. Tırnağın genişliği dişin bukkolingual genişliğinin üçte biri kadardır. Okluzal tırnağın dar ve kalın olması yerine geniş ve nisbeten ince olması ile dirençli bir yapı sergilemesi istenir.
Aşırı derecede meziale eğimli mandibular molar dişlerde, kuvvetler dişin uzun aksı boyun­ca iletilemediğinde, okluzyon kuvvetleri dişin daha fazla devrilmesine neden olur. Bu durumda meziale ilaveten distal yüzde de okluzal tırnak kullanılabilir. Distaldeki tırnak dişin daha fazla meziale devrilmesini önler.

Uzun Tırnak

Periodontal yönden zayıf dişlerin splintlenmesi veya karşıtı olmayan dişlerin ko­numunun kontrolü için kullanılan, modifiye edilmiş okluzal tırnaklardır. Dişler periodontal veya sistemik hastalıklar nedeniyle, genelde kemik desteğini kaybedip normal konumlarını değiştirir ve okluzal ilişkilerini kaybederler. Uzun veya devamlı tırnak sta­bilize edici bir aparey gibi görev yapabilir. Sentrik temas alanlarında veya çevresinde pozitif okluzal temas ve destek sağlar ve ekzentrik hareketlerde destek dişlerdeki lateral kuvvetleri azaltır. Tırnak iki veya daha fazla dişin okluzal yüzeyi boyunca uzanacak şekilde planlanabilirken, bazı vakalarda ar­kın tamamını içine alabilir (Şekil 2-5).

Bir bölgeye okluzal kuvvet uygulandığın­da, destek oluşturmak üzere dişlerin tümü bir bütün olarak karşı koyar. Okluzal düzlemi restore ederek destek oluşturabilir ve diş arkını splintler.

Fossa derin olup karşıt tüberkül fossa içine sıkı bir şekilde oturduğunda, fonksiyon es­nasında destek dokuların karşılayamayacağı oranda lateral kuvvete neden olur. Tırnağın derin fossayı dolduracak şekilde yerleştirilmesi ve karşıt tüberkülün uzunluğunun azaltıl­ması sayesinde lateral kuvvetler azaltılarak, tolere edilebilir hale getirilir.

Embrazür Tırnak

Direkt tutucunun planı, embrazür (interproksimal) okluzal tırnakların kullanımını gerek­tirebilir. Birbirine komşu iki tırnağın kullanımı, kuvvet dağılımını sağlamak ve iskeletin interproksimal kamalama etkisini önlemek açısından avantajlıdır. Aynı zamanda gıdaların kontakt noktalarından uzaklaşmasını sağlar (Şekil 2-6).

Bu tırnaklar için yuva hazırlanırken, destek dişlerin temas noktalarını elimine etmemek gerekir. Metale dayanıklılık verebilmek için yeterli kütleyi temin etmek amacıyla, bir miktar diş dokusu uzaklaştırılır. Ancak minör bağlayıcının destek diş üzerinde tork etkisi yaratmaması için vertikal yönde bir oluk meydana getirmekten kaçınılır ve okluzyon asla değiştirilmez (Bkz. Ağız Hazırlığı; Bölüm 10).