Rehber Düzlemler
Rehber düzlemler, protezin ağıza yerleştirilmesi veya çıkarılması esnasında, rijit kısımların temas ettiği aksiyal diş yüzeyleridir. Protez ağızda tamamen yerine oturduğunda, minör bağlayıcılarla temasta olan rehber düzlemler, protezin lateral kuvvetlere karşı stabilize edilmesine yardımcı olur. Aynı zamanda zayıf dişleri yıkıcı lateral kuvvetlerden de korurlar.
Genel bir kural olarak, proksimal rehber düzlem yüzeyleri komşu bukkal ve lingual tüberküller arasındaki mesafenin 2/3’si veya dişin bukkolingual mesafesinin 1/3’i kadar geniş olmalı ve dişin marjinal kenarından mine kronunun 1/3’ine kadar uzanmalıdır.
Rehber düzlemler birbirlerine olduğu kadar giriş yoluna da paralel olmalıdır. Her bir dişsiz bölgenin paralel rehber düzlemlerle sınırlı olması, protezi engelle karşılaşmadan giriş yolu boyunca yönlendirmesi ve rotasyonu azaltması istenir.
Protezin yerleştirilmesi veya çıkarılmasının yönünü belirleyen en önemli protez bileşeni kroşedir; çünkü anterior dişlerin restore edildiği durumların haricinde, dişlerin rehber düzlemlerine temas eden tek protez elemanıdır. Kroşenin en etkili bölümü, rehber düzlem yüzeylerine uyumlu bir şekilde yerleştirilen stabilizasyon koludur ve etkisi, rehber düzlemlerin genişliği ile diş ve kroşe arasındaki temas miktarına bağlıdır. Kroşenin gövde ve omuz bölümünün giriş yolu üzerindeki rolü daha sınırlıdır; çünkü rehber düzlemlerin üst kısmında ve genellikle eğimli diş yüzeylerinde konumlanırlar. Tutucu kroşe kolunun uç kısmının esnek oluşu ve kroşenin geriye kalan bölümünün rehber düzlemin üst kısmında yer alması nedeniyle, giriş yoluna etkisi çok azdır. Resiprokal kol ise uygun şekilde hazırlanan bir döküm kron üzerine yerleştirildiğinde, daha fazla önem kazanır (Şekil 7-4).
Rehber düzlemlerin oluşturulması esnasında, diş destekli veya serbest sonlu protezlerde fark yaratılması önemlidir. Diş destekli vakalarda hazırlanan rehber düzlemler protezin takılıp çıkarılması esnasında metal alt yapı kroşelerin stabilizasyon kollarıyla temas ettirilerek, dişler üzerindeki horizontal stresler azaltılır. Bunun aksine serbest sonlu protez kaidesine komşu diş yüzeyinde hazırlanan düz yüzeyli bir rehber düzlem, kaidenin fonksiyon esnasındaki hareketiyle destek diş üzerindeki stresleri arttırır. Bu nedenle diş ile kroşe arasındaki arayüzey, destek dişe tork kuvveti uygulanmadan, serbest sonlu kaidenin bir miktar hareketine izin verecek şekilde hazırlanmalıdır. Destek dişin distal yüzeyi, minör bağlayıcı ve destek diş arasındaki andırkat miktarını azaltacak şekilde yeterince düzleştirilmeli; ancak arayüzey diş destekli vakalarda olduğu gibi iki yüzeyin mükemmel uyumu şeklinde hazırlanmamalıdır.