ÖKA NEDİR?

xAPI belirtimi bir ÖKA’yı “Öğrenme bilgilerini depolayan bir sistem olarak tanımlar. xAPI’den önce çoğu ÖKA aslında Öğrenme Yönetim Sistemleri’ydi (ÖYS’ler). Ancak bu belge ÖKA ifadesini xAPI’yi uygulamak için tam donanımlı bir Öğrenme Yönetim Sistemi’nin (ÖYS) zorunlu olmadığını açıkça belirtmek için kullanılır. xAPI, çalışması için bir ÖKA’ya bağımlıdır. ”(DİÖ, 2013).

ÖKA’’nın bulut tabanlı bir hizmet sunduğunu anlamak önemlidir. ÖKA sadece öğrenme bilgi deposu ve öğrenilen bilgilerin erişimi ile ilgilidir (xAPI ifadeleri gibi). ÖKA, ÖYS’nin sayısız işlevini içermez bu nedenle bir ÖYS’nin yerini alamayacağı gibi “yeni nesil ÖYS” de değildir. ÖKA’nın bu “basit” yönü bazıları için cazip gelir; ÖYS özelliklerinin ek yükünü ÖKA’ya dahil etmemek maliyeti ve karmaşıklığı önemli ölçüde azaltır. Her ne kadar ÖKA’lar, ÖYS’ler ile birlikte çalışabilir veya hatta ÖYS’lerle bütünleşik hale getirilebilseler de bu durum genellikle ÖYS’nin eğitim kayıtları için kayıt sistemi olarak kullanıldığı durumlarda geçerlidir. ÖKA’ların öncelikle ayrı bir sistemden ziyade diğer sistemlerin (ÖYS’ler gibi) içinde yerleşik olup olmayacağı net değildir fakat günümüzde ÖKA’lar çoğunlukla ayrı bir sistem olarak satılmaktadır.

Normalde ÖYS tarafından sağlanan genel işlevlerin bir listesi ÖKA’lar ve ÖYS’ler arasında bir karşılaştırma olarak aşağıda verilmiştir. ÖKA işlevleri vurgulanmıştır:

• Yapı – öğrenmeyle ilişkili tüm işlevlerin tek bir sistemde merkezileştirilmesi ve düzenlenmesi, katmanlı arayüzlü gezinme işlevleri aracılığıyla bu işlevlere verimli erişimi sağlar.
• Güvenlik – öğrenme içeriğine, öğrenen kayıtlarına ve yönetim işlevlerine izinsiz erişimden korunma.
• Kayıt – öğrencilerin ve onları denetleyenlerin dersleri, eğitim programını tespit etmeleri ve seçmeleri veya atamaları. Bu, eğitmen liderliğinde eğitim yapılan sınıfları içerebilir.
• Dağıtım – öğrenenlere öğrenme içeriği ve öğrenme deneyimlerinin istek üzerine aktarımı.
• Etkileşim – içerik ve ÖYS arasındaki iletişimin yanı sıra öğrenenlerin içerikle etkileşimi, öğrenenler, eğitmenler ve ders yöneticileri arasındaki iletişim ile etkileşim (örneğin, SCORM içeriği).
• Değerlendirme – değerlendirme sınavlarının uygulanması, değerlendirme sonuçlarının toplanması, izlenmesi, saklanması ve değerlendirme sonuçlarına dayalı olarak (muhtemelen başka sistemlerde) daha ileri tedbirlerin alınması. ÖYS’lerin çoğu değerlendirme sınavları oluşturma yeteneğini de içerir.
• İzleme – önceden tanımlanmış eğitim hedefleri ve gereksinimleri ile ilgili ilerleme ve özellikle zorunlu eğitimin gereken şekilde uygulanması (örneğin, uyum eğitimi) ile bağlantılı olarak kullanıma açık derslerin izlenmesi dahil olmak üzere öğrenen verilerinin izlenmesi.
• Raporlama – yöneticiler ve paydaşlar tarafından öğrenenler ve kurslar hakkında yukarıda açıklanan bilgiler dâhil olmak üzere bilgilerin çıkarılması ve sunulması.
• Kayıt tutma – öğrenenlerle ilgili verilerin saklanması ve korunması. Bu, hem öğrenenlerin demografik bilgi profillerini oluşturmayı hem de eğitim ilerlemelerini ve başarılarını içerir. Bu, ÖYS’nin bir kuruluş için resmi “kayıt sistemi” olarak kullanıldığında özellikle önemlidir.
• Yeniden Kullanıma Olanak Tanımak – farklı müfredatlar ve öğrenme alanlarında dersler ve derslerin muhtemel kısımlarının araştırılması ve yeniden birleştirilmesi (Bu daha çok ÖİYS’ nin çok daha belirgin bir özelliğidir ancak sıklıkla ÖYS’de yer almaktadır).
• Kişiselleştirme – kişisel tercihlere, kurumsal ihtiyaçlara vb. uyum sağlamak için öğrenenler ve yöneticiler tarafından ÖYS işlevlerinin, arayüzlerinin ve özelliklerinin yapılandırılması.
• Entegrasyon – kurumsal çapta öğrenen performansının izlenmesi ve kullanıcı verilerinin transferi için sistemler arası veri paylaşımı ve (içerik yönetim sistemleri gibi) harici içerik ve öğrenme kaynaklarından faydalanma.
• Yönetim – bu listedeki tüm işlevlerin merkezi yönetimi.

Not:  Bir ÖKA’da xAPI belirtimi tarafından tanımlanan raporlama işlevi çok basittir; verilerin nasıl sunulacağı ve biçimlendirileceğini, sorguların nasıl oluşturulacağını vb. değil yalnızca protokolleri ve veri alma yöntemlerini kapsar. ÖKA tedarikçileri genellikle kendi raporlama işlevlerinin gerçekten kullanılabilir bir ticari ürün olması için xAPI belirtiminin gerektirdiği ÖKA’nın ötesinde geliştirirler.