2 GENEL BAKIŞ
Yazarlık Aracı Nedir?
Yazarlık araçları, e-öğrenme ürünlerini geliştirmek için kullanılan yazılım uygulamalarıdır. E-öğrenme” en geniş anlamda “…insanların istedikleri zaman istedikleri yerde öğrenmelerini sağlamak için teknolojiyi kullanan eğitim-eğitim programlarının sunulması”dır. (ID Guru, 2011). Ayrıca, “…e-öğrenme hem eş zamanlı hem de farklı zamanlarda, bağımsız bilgisayarlarda, aygıtlarda veya internet temelli ağlarda gerçekleşebilir.” (TrainingIndustry.com, 2015)
Yazarlık araçları genellikle e-öğrenmeyi oluşturma, düzenleme, inceleme, ölçme ve yapılandırma özelliklerini içerir. Bu araçlar, üretilmesi uygun maliyetli, etkili öğrenme stratejilerinin ve sunum teknolojilerinin e-öğrenmeye dâhil edilmesini kolaylaştıran dağıtık e-öğrenmeyi kullanır; öğrenmeyi, eğitimi ve öğretimi destekler.
Yazarlık araçları, gelişmiş yazılımlardan çok çeşitli karmaşık uygulamalara dek (E-öğrenme ile sınırlı değildir.) içerik oluşturan, eğitici powerpoint slaytlarını internet sayfalarına dönüştüren basit araçlara kadar çeşitlilik gösterir. Bu bağlamda, yazarlık araçları olarak kullanılan bazı yazılımların, özellikle e-öğrenme amaçlı uygulamalarının içerik oluşturulması için tasarlanmadığını anlamak önemlidir. Bu yazılımlar, her türlü internet sayfası/sitesini oluşturmak için tasarlanmış açık uçlu, çok amaçlı araçlar olabilir. Ancak geliştiriciler, bu yazılımları e-öğrenme için kullandıklarında, yazılımları yazarlık araçları olarak tanımlarlar.
Tedarikçiler, daha geniş işlevler gerçekleştiren sistemler içinde bazı geliştirme araçlarını oluştururlar; bu öğrenme yönetim sistemleriyle ilgili bir durumdur (Daha fazla bilgi için bakınız 3.2 Öğrenme içerik yönetim sistemleri (ÖİYS‘ler). Bazı ÖİYS’lerde, yazarlık aracı bileşenlerini ayırabilir, ayırdığınız bileşeni, sistemin diğer bileşenlerine bağlı kalmaksızın e-öğrenmeyi geliştirmek ve çıktı almak için ayrı bir uygulama olarak kullanabilirsiniz.
Bu çalışmanın amacı ve kapsamı bölümünde açıklandığı gibi geliştiriciler, yazarlık araçlarını nadir olarak ayrı kullanırlar. Aslında çoğu geliştirici üretim sürecinde birden fazla hatta önemli sayıda geliştirici dört ve daha fazla yazılım aracını kullanır. Ancak bir geliştirici, araçların bileşimini kullansa bile basit ekranları oluşturmak, onları e-öğrenme ürününe çevirmek için birincil tek bir araç kullanır. Bu araçlar yazarlık aracı olmayan yardımcı yazılım araçlarından (örneğin, Adobe Photoshop) farklıdır ancak bu araçlar yardımcı yazılım araçlarıyla desteklenebilir veya birlikte kullanılabilirler. Bu makale yardımcı araçlarla ilgili görüşleri içermektedir.
Bu çalışmada, ele alınan yazarlık araçları, web tabanlı e-öğrenmeyi ifade eder (veya İnternet Tabanlı Eğitim, BDE); CD-ROM veya DVD tabanlı e-öğrenme, kurumsal intranetler-ekstranetlerin kurulması ve web tabanlı teslimatı kullanmanın dağıtımdaki verimlilikleri nedeniyle büyük ölçüde ortadan kalkmıştır. Ancak yazarlık araçlarının çoğu, bant genişliğinin sınırlı olduğu veya mevcut olmadığı ortamları desteklemek amacıyla çıktı seçeneği olarak disk tabanlı teslimatı önerir.
Yazarlık Araçları Neden Kullanılmalı?
Yazarlık araçları (doğrudan bir programlama düzenleyicisinde kod veya komut dosyası yazmak yerine) teknik yükü azaltır; genellikle kullanıcıların aşina oldukları görsel benzetmeleri kullanarak e-öğrenme varlıklarını rahatlıkla kullanmalarını, yapılandırmalarını sağlayan WYSIWYG (Ne görüyorsan onu alırsın.) ara yüzlerini kullanır. Bu nedenle, C++ gibi uygulama kodunu yazmayı kolaylaştıran programlama düzenleyicileri veya JavaScript gibi komut dosyası dilleri gerçek anlamda yazarlık araçları değildir. Geliştiriciler bunları, e-öğrenme içeriğini oluşturmak için kullanabilir ancak programlama veya komut dosyası dilini bilmenin teknik yükünü azaltmak için tasarlanmamıştır. Ayrıca, çoğu eğitim kuruluşu geliştirme personeli yalnızca programlama dili veya komut dosyalarını kullanarak e-öğrenme uygulamalarını programlamak için gelişmiş (pahalı) programlama beceri setlerine ve kod tabanlı geleneksel yazılım uygulaması geliştirmeyi destekleyecek altyapıya sahip değildir.
Öncelikle, yazarlık araçları, geliştirme süreci için beceri seti gereksinimlerini bazı durumlarda eğitimsiz bir kullanıcının bile bir aracı kullanarak dakikalar içinde ekranlar üretebileceği bir düzeye indirmeye hizmet eder.
Çoğu yazma aracı, zaman alıcı görevleri otomatikleştirmek, iş akışlarını optimize etmek, genellikle çok zaman alabilecek yazma sürecine daha akıcı, verimli bir yaklaşım sunmak için katma değerli önerilerinin büyük bir bölümünü temel alır.
Araç Seçimi Neden Bu Kadar Önemli?
E-öğrenme yazma araçlarını seçmek herhangi bir eğitim kuruluşunun, projenin veya geliştiricinin alabileceği en önemli kararlardan biridir. Yazma araçları, belirli öğrenme stilleri, dağıtım platformları, dosya formatları, e-öğrenme standartları ve üretim iş akışları için tasarlanmıştır. Kuruluşunuz, ihtiyaçlarınız için optimize edilmemiş bir araç veya araç seti seçerse eğitim alt yapınızda düzgün çalışmayan, eğitim açısından etkisiz olan e-öğrenme oluşturmak için çok fazla zaman ve para harcayabilirsiniz.
Alet seçiminde bir diğer faktör -bir kuruluşun eğitim bütçesini yüksek maliyetlerle çıkarabilen veya bozabilen- dayanıklılıktır. Bu, araçların piyasada uzun ömürlü olup olmayacağı ile ilgilidir; böylece ulaşılabilir olmaya, desteklenmeye devam eder; bu da kaynak dosyaların uygulamanın gelecekteki sürümlerinde açılmasına, düzenlenmesine olanak sağlar. Bu ayrıca, araçların gelecekte tarayıcı sürümleri, tarayıcı eklentisi güncellemeleri tarafından desteklenen çıktı formatları üretip üretmeyeceği ile de ilgilidir.
Kuruluşum, Standart Araçların Kullanımını Zorunlu Kılmalı Mı?
Birçok kuruluş, belirli bir araç setini kuruluşlarında gerekli bir standart olarak kabul etmeyi zorunlu kılmalarının gerekip gerekmediğini merak eder. Standartlaştırma, diğerlerinin arasında birçok avantaja sahiptir:
-
Son kullanıcı başına maliyeti düşüren grup veya kurumsal lisansların satın alınması yoluyla maliyetlerin azaltılması,
-
Araçları kullanmak, yardım masası desteği, yapılandırma yönetimi gibi eğitimde ölçek ekonomilerinin sağlanması,
-
Uygulama kaynak dosya şablonlarını dağıtarak tekdüze e-öğrenme ürün standartlarının uygulanmasını kolaylaştırmak.
Araçların standartlaştırılıp standartlaştırılmayacağı konusundaki en önemli faktör yine de kuruluşunuzun ürettiği eğitim türlerindeki değişkenliktir. Yukarıda belirtildiği gibi yazma araçları, belirli eğitim türleri veya BT ortamları için optimize edilir. Tek bir araç setinin organizasyon standardı olarak kullanılmasını zorunlu kılmak, organizasyonun (hatta tek bir projenin) ihtiyaçlarına karşı olabilecek bir stil veya eğitim türünü etkin bir şekilde uygulamak anlamına gelebilir. Günümüzde giderek daha fazla kullanılan eğitim programları, harmanlanmış veya hibrit bir çözümde farklı unsurları içermektedir.
Örneğin, bir kursta bazı becerileri öğretmenin en iyi yolunun asenkron e-öğrenme olduğuna karar verirken aynı kurstaki diğer becerileri, senkronize bir sanal sınıf ortamı aracılığıyla öğretmeye karar verebilirsiniz. Yazma araçlarının seçimi muhtemelen her ikisi için de aynı olmayacaktır. Araçlar kuruluş genelinde, standartlaştırma konusunda, araç standart özelliklerini geliştirirken bunu dikkate almalısınız. Standart, her tip için standart bir araç seti teknik özellikleri ile her öğrenme türünü, dosya çıktı türünü vb. ele almalıdır. Bir araç seti nadiren yazma sürecinin tüm yönlerini kapsayacak veya kuruluş tarafından üretilen çeşitli eğitim türleri için tüm ihtiyaçları karşılayacak kadar yeterli olacaktır.
Araç standartlarını belirtmeden önce DİÖ, stil kılavuzlarını ve diğer politika belgelerini kullanarak e-öğrenme ürünlerinin gereksinimlerini standartlaştırmanızı önerir. Bu, dağıtım cihazı, görünüm ve his, arayüz işlevselliği, dosya biçimleri, ders ögeleri, değerlendirme tasarımı gibi şeyleri içerir. Bu, araç seçimini yönlendirecek ve netleştirecektir.